Ένα κουτί γεμάτο σημαίες...για τη γιορτή της σημαίας!

Το επετειακό μάθημα του βιβλίου Γλώσσας της Β' δημοτικού είναι μια πολύ κάλή ευκαιρία να μάθουν τα παιδιά τα βασικά χαρακτηριστικά της σημαίας μας, καθώς και κάποια πρώτα στοιχεία για την ιστορία της.

 Έχοντας την εμπειρία από παιδιά μεγαλύτερων τάξεων που δυσκολεύονται ακόμα και να χρωματίσουν ορθά τη σημαία, θεώρησα σκόπιμο να εκμεταλλευτώ το μάθημα αυτό προς αυτή την κατεύθυνση.

  Ο σκοπός του μαθήματος αυτού ήταν τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν τη σημασία της σημαίας για κάθε λαό και να μάθουν τα βασικά χαρακτηριστικά της ελληνικής σημαίας.

 Οπότε, την Παρασκευή το πρωί, βρέθηκε ένα κουτί πάνω στο χαλάκι της τάξης!

  Το κουτί αυτό περιείχε:

• Μια ελληνική σημαία.
• Τις κάρτες με τις σημαίες των ευρωπαϊκών χωρών που είχαμε χρησιμοποιήσει την προηγούμενη χρονιά στο πρόγραμμα Teachers4Europe.
•  Μερικά σημαιάκια άλλων χωρών που είχα φτιάξει εγώ για το σκοπό της δραστηριότητας. 
•  Έναν παγκόσμιο χάρτη όπου σημειώνονται οι σημαίες όλων των κρατών. 
•  Ένα βιβλίο με πληροφορίες για της σημαίες των κρατών με τίτλο "Οι σημαίες του κόσμου. 
• Τον πίνακα του Βριζάκη "Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλογεί τη σημαία της Επανάστασης" όπου φαίνεται να απεικονίζεται μια από τις πρώτες σημαίες της επανάστασης.

 Η αλήθεια είναι ότι θα ήθελα να είχα πραγματικά σημαιάκια κρατών αλλά και αυτά που είχα ή έφτιαξα έκαναν την δουλειά τους μια χαρά! Επίσης, το κουτί του παζλ με θέμα έναν παλιό παγκόσμιο χάρτη ταίριαξε με την ίδέα και κινητοποίησε τη φαντασία των παιδιών.

 Αρχικά, άφησα τα παιδιά να περιεργαστούν το κουτί και να διαπιστώσουν ότι δεν περιέχει κομμάτια ενός παζλ, αλλά κάτι άλλο.

 Μετά αναρρωτήθηκαν από μόνα τους ποιος μπορεί να μας είχε φέρει ένα τέτοιο κουτί. Θυμούνταν και το κουτί γεμάτο ιστορία που είχε βρεθεί την προηγούμενη χρονιά στην τάξη μας, οπότε αμέσως άρχισαν τις υποθέσεις. 

 Οι ιδέες τους ήταν πολλές με αυτή ότι το έφερε ο Άγιος Βασίλης να επικρατεί! 
 Στο τέλος κατέληξαν ότι το έφερε κάποιος που ταξιδεύει πολύ και άρα μάλλον είναι ο Φιλέας Φογκ(!). Πρόσφατα ξεκινήσα να τους διαβάζω τον "Γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες" από μία έκδοση σε μορφή παραμυθιού.

Στη συνέχεια άνοιξαν το κουτί και περιεργάστηκαν το περιεχόμενο.

 Αναγνώρισαν τις περσινές κάρτες, την ελληνική σημαία και την τουρκική! Κούνησαν το ελληνικό σημαιάκι. Άνοιξαν τον χάρτη και ξεφύλισσαν το βιβλίο.

Έπειτα ξεκίνησα εγώ τις ερωτήσεις:

- Ποιος έχει μια σημαία; Οπότε θυμήθηκαν εκτός από αυτές των χωρών, τις σημαίες των ομάδων, αυτές που έχουν δει στην τηλεόραση να κουνάει ο κόσμος όταν μιλάει ο Τσίπρας (μέσα σε όλα πια αυτά τα παιδιά!!!).

- Για ποιον λόγο χρειάζονται τις σημαίες όλοι αυτοί και αμέσως είπαν γιατί θέλουν να τους ξεχωρίζουμε εύκολα. 

 Τέλος μείναμε στις σημαίες των κρατών.

- Γιατί οι χώρες χρειάζονται μια σημαία;

- Πώς επιλέγουν τι να έχει επάνω;

 Έπειτα τα παρακίνησα να ομαδοποιήσουν κάποιες από τις σημαίες που τους έδειξα

 Έτσι, λοιπόν είδαν ότι:

•  Μία σημαία μοιάζει λίγο με τη δική μας (Ουρουγουάη) και εντόπισαν ομοιότητες και διαφορές. Επίσης σκέφτηκαν γιατί η μία να έχει τον ήλιο και η άλλη τον σταυρό. 

• Υπάρχουν και άλλες σημαίες που έχουν τον σταυρό, όπως οι δική μας. Και βγήκε το συμπέρασμα ότι μάλλον και αυτές οι χώρες είναι κατά κύριο λόγο χριστιανικές χώρες. 

• Κάποιες άλλες έχουν το μισοφέγγαρο με το αστέρι, όπως η τουρκική. Τότε έμαθαν ότι αυτές οι χώρες είναι μουσουλμανικές, δηλαδή έχουν την ίδια θρησκεία, αλλά διαφορετική από τη δική μας. 

•  Κάποιες χώρες έχουν τα ίδια χρώματα στη σημαία ή οι σημαίες τους μοιάζουν (όπως των σκανιδιναβικών χωρών). Και είδαν στο χάρτη ότι αυτές οι χώρες είναι γειτονικές. 

• Κάποιες χώρες έχουν επάνω τον χάρτη τους, όπως αυτή της Κύπρου.

•  Κάποιες έχουν σύμβολα από την αρχαία ιστορία τους, όπως αυτή της Αιγύπτου. 

• Υπάρχει μια σημαία με τετράγωνο σχήμα (ελβετική), ενώ όλες έχουν ορθογώνο σχήμα. 

• Και τέλος, υπάρχει μια σημαία σαν ζωγραφιά με τον ήλιο να ανατέλει από τη θάλασσα (Κιριμπάτι) και έμαθαν ότι αυτή η χώρα είναι η πρώτη στην οποία ανατέλει ο ήλιος την καινούρια μέρα. Την είδαν και στον χάρτη.

 Έτσι συνειδητοποίησαν ότι η κάθε χώρα έχει στη σημαία της κάτι που θυμίζει τη χώρα αυτή, την κάνει να ξεχωρίζει από τις άλλες και μας βοηθάει να την καταλάβουμε αμέσως.

 Στη συνέχεια με αφορμή τον πίνακα, μιλήσαμε για την ελληνική σημαία.

 Αναρρωτήθηκαν γιατί οι επαναστατημένοι τότε έλληνες να ήθελαν να έχουν μια σημαία. Και συμπέραναν ότι ήθελαν κάτι να τους ενώνει και να τους κάνει να ξεχωρίζουν από τους τούρκους. Τους έδειξα διάφορα λάβαρα και σημαίες που υπήρξαν κατά τα χρόνια της επανάστασης. 

 Στη συνέχεια μιλήσαμε για την τελική μορφή της ελληνικής σημαία, για ποιο λόγο επέλεξαν τα χρώματα αυτά, γιατί να έχει το σταυρό επάνω και γιατί οι ρίγες είναι εννιά.

  Οι εικόνες του βιβλίου της Γλώσσας (ΒΜ σελ 58-59) βοήθησαν να σκεφτούν πού και πότε υψώνουμε την ελληνική σημαία και να καταλάβουν τη σημασία της. Τέλος τους παρουσίασα το εθνόσημα και εξήγησα το ρόλο του.

  Αφού ολοκληρώθηκε όλη αυτή η διαδικασία όλες οι πληροφορίες συγκεντρώθηκαν και καταγράφηκαν σε ένα lapbook στο οποίο φυσικά χρωμάτισαν την ελληνική σημαία.

 

 

 Σίγουρα η ιστορία και ο συμβολισμός της ελληνικής σημαίας μπερδεύεται με τη μυθοπλασία. Οι πηγές είναι πολλές και οι πιθανές ερμηνίες ακόμα περισσότερες!

 Για τον λόγο αυτό επέλεξα την πιο απλή για τα παιδιά της ηλικίας αυτής, δηλαδή ότι το μπλε συμβολίζει τη θάλασσα και το λευκό τα κύματα, η οποία εξυπηρέτησε μια χαρά τον σκοπό που ήταν να καταλάβουν ότι τα χρώματα της κάθε σημαίας παρουσιάζουν κάτι από τη χώρα μας. Οι βαθύτερες αλληγορικές ερμηνίες δεν μπορούν να γινουν εύκολα κατανοητές σε αυτή την ηλικία.

  Τα παιδιά θα έχουν τα χρόνια μπροστά τους ώστε αν θελήσουν να μάθουν και να εμπλουτίσουν τις πληροφορίες αυτές.

πηγή: 1. Γ.Βλάχος, "Του Κόσμου οι Σημαίες", Εμπειρία Εκδοτική

     2. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1%CF%82